Bài 33. Sinh thái học phục hồi và bảo tồn đa dạng sinh vật trang 175, 176, 177 Sinh 12 Kết nối tri thức: Hình dưới thể hiện các hoạt động nghiên cứu bảo tồn và trồng lại các...

Câu hỏi:

Hình dưới thể hiện các hoạt động nghiên cứu bảo tồn và trồng lại các rạn san hô. Em hãy giải thích tại sao con người cần phải bảo vệ các rạn san hô khỏi các tác động xấu từ môi trường và con người, đồng thời trồng lại nhiều rạn san hô đã bị chết hoặc suy thoái?

Hướng dẫn giải :

Quan sát hình trên.

Lời giải chi tiết :

Rạn san hô đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với môi trường và con người, do đó việc bảo vệ và trồng lại rạn san hô là vô cùng cần thiết vì:

- Rạn san hô là hệ sinh thái đa dạng nhất trên Trái Đất, là nơi sinh sống của hơn 25% các loài sinh vật biển. Bảo vệ rạn san hô giúp bảo tồn sự đa dạng sinh học, góp phần duy trì sự cân bằng của hệ sinh thái biển.

- Rạn san hô đóng vai trò như một rào chắn tự nhiên, giúp giảm bớt tác động của sóng và bão, bảo vệ bờ biển khỏi sự xói mòn.

- Rạn san hô là nguồn thức ăn quan trọng cho nhiều loài cá và động vật biển. Bảo vệ rạn san hô giúp đảm bảo nguồn cung cấp thức ăn cho con người và các loài sinh vật khác.

- Rạn san hô là điểm đến du lịch hấp dẫn thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới. Bảo vệ rạn san hô giúp phát triển ngành du lịch, tạo ra việc làm và nguồn thu nhập cho người dân địa phương.

- Rạn san hô có giá trị khoa học cao, là nơi nghiên cứu về biến đổi khí hậu, y học và các lĩnh vực khác.

Câu hỏi:

Mục đích của sinh thái học phục hồi là gì? Mục đích của bảo tồn đa dạng sinh vật là gì?

Hướng dẫn giải :

Lý thuyết sinh thái học phục hồi và bảo tồn

Lời giải chi tiết :

- Phục hồi sinh thái có mục đích nhằm khởi xướng hoặc thúc đẩy sự khôi phục các hệ sinh thái, phục hồi sức khỏe, tính toàn vẹn và tính bền vững của các hệ sinh thái đó. Thông thường, hệ sinh thái đòi hỏi phục hồi khi nó bị thay đổi, xâm hại, suy thoái hay bị phá huỷ.

- Mục đích của sinh thái bảo tồn là hạn chế các tác động xấu từ môi trường và con người đến các loài sinh vật hoang dã, bảo vệ và phục hồi môi trường sống cũng như sức khỏe cho sinh vật, bảo vệ và duy trì ổn định quần thể các loài hoang dã ở các vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên, giữ gìn và sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên sinh học và đảm bảo sự phân chia một cách công bằng lợi ích thu được từ các nguồn tài nguyên sinh học.

Câu hỏi:

Tại sao con người cần phục hồi các hệ sinh thái và bảo tồn đa dạng sinh vật?

Hướng dẫn giải :

Lý thuyết sinh thái học phục hồi và bảo tồn

Lời giải chi tiết :

Các hệ sinh thái tự nhiên cung cấp cho con người các dịch vụ hệ sinh thái dưới dạng tài nguyên vật chất và giá trị sinh thái, được ước tính hàng nghìn tỉ đô la mỗi năm → con người cần phục hồi các hệ sinh thái và bảo tồn đa dạng sinh vật.

Câu hỏi:

Em hãy lấy hai ví dụ về cải tạo sinh học và gia tăng sinh học nhằm phục hồi sinh thái ở nước ta.

Hướng dẫn giải :

Học sinh tự lấy ví dụ

Lời giải chi tiết :

1. Cải tạo sinh học:

Ví dụ: Dự án trồng rừng ngập mặn ven biển ở tỉnh Cà Mau.

Mục tiêu: Phục hồi hệ sinh thái rừng ngập mặn đã bị suy thoái, góp phần bảo vệ bờ biển khỏi sự xói mòn, tạo môi trường sống cho các loài sinh vật biển và cung cấp nguồn sinh kế cho người dân địa phương.

Phương pháp:

- Trồng các loài cây ngập mặn phù hợp với điều kiện địa hình và khí hậu của khu vực.

- Bồi lắng phù sa để tạo điều kiện cho cây phát triển.

- Bảo vệ rừng khỏi các hoạt động khai thác quá mức.

Kết quả:

- Sau hơn 10 năm thực hiện, dự án đã trồng được hơn 10.000 ha rừng ngập mặn.

- Hệ sinh thái rừng ngập mặn được phục hồi, góp phần bảo vệ bờ biển và tạo môi trường sống cho các loài sinh vật biển.

- Người dân địa phương có thêm nguồn thu nhập từ việc khai thác rừng ngập mặn một cách bền vững.

2. Gia tăng sinh học:

Ví dụ: Dự án thả cá giống vào các hồ, sông, suối ở tỉnh Đồng Tháp.

Mục tiêu: Tăng cường đa dạng sinh học, phục hồi nguồn lợi thủy sản và cải thiện sinh kế cho người dân địa phương.

Phương pháp:

- Thả các loài cá giống phù hợp với điều kiện môi trường của khu vực.

- Hỗ trợ người dân địa phương về kỹ thuật nuôi trồng thủy sản.

- Nâng cao nhận thức của người dân về việc bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản.

Kết quả:

- Sau hơn 5 năm thực hiện, dự án đã thả hơn 1 triệu con cá giống vào các hồ, sông, suối.

- Nguồn lợi thủy sản được phục hồi, góp phần cải thiện sinh kế cho người dân địa phương.

- Nâng cao nhận thức của người dân về việc bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản.

Câu hỏi:

Giải thích tại sao nhiều loài không thể bảo tồn tại nơi nó đang sinh sống mà phải đưa vào các vườn thú, vườn thực vật hoặc trung tâm cứu hộ và chăm sóc động vật.

Hướng dẫn giải :

Lý thuyết bảo tồn đa dạng sinh học

Lời giải chi tiết :

Lý do nhiều loài không thể bảo tồn tại nơi sinh sống và cần đưa vào các vườn thú, vườn thực vật hoặc trung tâm cứu hộ:

1. Môi trường sống bị phá hủy:

- Hoạt động của con người như phá rừng, khai thác mỏ, xây dựng,... đang phá hủy môi trường sống của nhiều loài động thực vật.

- Biến đổi khí hậu cũng đang khiến môi trường sống của nhiều loài trở nên không phù hợp.

2. Săn bắt và buôn bán trái phép:

- Nhiều loài động vật bị săn bắt và buôn bán trái phép để làm cảnh, lấy thịt, lấy da,...

- Hoạt động này đang đẩy nhiều loài đến bờ vực tuyệt chủng.

3. Cạnh tranh với các loài xâm lấn:

- Các loài xâm lấn là những loài được du nhập vào một khu vực mới và không có kẻ thù tự nhiên.

- Chúng thường cạnh tranh với các loài bản địa về thức ăn, nơi ở và nguồn tài nguyên khác.

4. Bệnh dịch:

- Các bệnh dịch có thể lây lan nhanh chóng trong các quần thể động thực vật hoang dã.

- Điều này có thể dẫn đến sự suy giảm số lượng cá thể và thậm chí là tuyệt chủng.

Câu hỏi:

Em hãy tìm hiểu và giới thiệu một số loài sinh vật đang được bảo tồn chuyển vị ở nước ta và một số vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên mà em biết.

Hướng dẫn giải :

Tìm hiểu qua sách, báo, internet,...

Lời giải chi tiết :

- Một số loài sinh vật đang được bảo tồn chuyển vị ở nước ta: vượn đen má trắng, sao la, gấu chó.

- Một số khu bảo vệ thiên nhiên, vườn quốc gia:

+ Vườn quốc gia Cúc Phương (Ninh Bình)

+ Vườn quốc gia Pù Mát (Nghệ An)

+ Vườn quốc gia Xuân Sơn (Phú Thọ).

Câu hỏi:

Theo em, mỗi học sinh cần làm gì để góp phần bảo tồn và phục hồi sinh thái?

Hướng dẫn giải :

Học sinh tự suy nghĩ và đưa ra quan điểm của mình

Lời giải chi tiết :

Học sinh có thể:

- Tham gia dọn dẹp vệ sinh môi trường.

- Tham gia trồng cây xanh.

- Tham gia bảo vệ các loài động vật hoang dã.

- Tham gia các chiến dịch tuyên truyền về bảo vệ môi trường.